Alle skal få tilbod om høgfartsbreiband innan 2025

Ved utgangen av 2020 hadde 90 prosent av innbyggjarane i Noreg tilbod om høgfartsbreiband. Det målet vart sett i 2016 – og er no nådd.

Distrikts- og digitaliseringsminister Linda Hofstad Helleland (H) set no ein sluttdato for når vi skal nå målet om dekning for alle i heile landet. Innan utgangen av 2025 skal alle husstandar og verksemder ha tilbod om ein nedlastingsfart på minst 100 megabit per sekund.

– Alle skal ha høve til å arbeide heimanfrå og ta i bruk alle digitale, offentlege tenester for ein enklare kvardag. Det som er viktig med målet, er at også alle i distrikta no skal få tilgang til internett med høg fart, seier Helleland til NTB.

Insentiv i 5G-utbygging

For å få det til, blir det no lansert ei pakke med fleire tiltak. Det nye målet kjem fram i ei stortingsmelding som skal leggjast fram 9. april.

Auksjonen i haust om utbygging av 5G-nettet speler ei sentral rolle i den framtidige høgfartsdekninga – både i djupe dalar og høgt til fjells.

Tilbydarane, til dømes Telenor eller Telia, forpliktar seg til å byggje ut høgfartsbreiband i grisgrendte strøk i byte mot 5G-frekvensar, som staten står for.

Vanlegvis hadde aktørane måtta betale for tilgang til desse frekvensane. Staten har lagt opp til ein rabatt på inntil 560 millionar kroner, som elles ville vore inntekter til staten. No får tilbydarane rabatten i byte mot utbygging av høgfartsbreiband i område der dette ikkje ville vore lønnsamt. Dei må byggje ut for eit beløp som er minst like stort som rabatten.

– 5G er ein ressurs med store verdiar. Under pandemien har vi erfart kor viktig det er med raskt og stabilt breiband – og det blir ikkje noko mindre viktig framover, seier Helleland.

Høg fart?

Høgfartsbreiband blir definert av Helleland som ein nedlastingsfart på minimum 100 megabit per sekund og ein opplastingsfart på 10 megabit per sekund. I Sverige har dei eit mål om at 98 prosent av husstandane skal ha eit tilbod på minimum 1.000 megabit nedlastingsfart innan 2025.

Altså har dei eit mål om ei dekking som ikkje når ut til heile befolkninga, men som til gjengjeld er ti gonger raskare. Helleland seier dei norske styresmaktene òg har ambisjonar om høgare fart, og at dette er ein prosess som går parallelt, men som vil ta lengre tid.

– Det viktigaste er at alle skal få eit godt tilbod på høgfart, som er godt nok for dei aller fleste i dag. Det betyr ikkje at vi ikkje skal ha ambisjon om gigabithastigheit, for den teknologiske utviklinga skjer veldig raskt. Det som er «breitt» breiband i dag, kan vere «smalt» om kort tid, seier ho.

Både telekom- og breibandselskap

Detaljane om korleis 5G-auksjonen skal gå føre seg, er ute på høyring. Nasjonal kommunikasjonsmyndigheit (Nkom) vil komme med nærare føringar om nøyaktig kva område som skal auksjonerast ut, og kva aktørar som kan by, så snart det lèt seg gjere. Men alt no opnar Helleland for at fleire enn dei store telekomtilbydarane Telenor, Telia og Ice kan delta.

– Vi legg opp til at flest mogleg skal kunne vinne fram i auksjonen, både telekomtilbydarane og breibandselskapa, seier ho.

Utbygginga av 5G-nettet startar straks etter auksjonen og skal etter planen vere ferdig innan utgangen av 2024. Deretter skal alle etter planen ha internett med høg fart innan utgangen av året etter.

– Det kjem til å gå frå å stå i stampe på ein tofeltsveg i rushtrafikken til å køyre åleine på ein åttefelts motorveg, lovar Helleland.

(©NPK)

Distrikts- og digitaliseringsminister Linda Cathrine Hofstad Helleland (H) set eit nytt ambisiøst mål om raskt internett til heile befolkninga i Noreg. Her under ein spørjetime i Stortinget i november i fjor. Arkivfoto: Håkon Mosvold Larsen / NTB / NPK