Mange unge slit med psyken

– Vi har sett ein jamn auke i psykiske helseplager hos unge heilt sidan tidleg 1990-talet, seier NOVA-forskar Anders Bakken ved Oslomet til NTB.

Årets Ungdata-rapport som vart offentleggjord i haust, viste likevel at auken for første gong har stoppa opp, men undersøkingane i rapporten vart rett nok avbroten då pandemien kom.

Bakken understrekar at det er heilt vanleg at unge slit med ulike mindre psykiske plager i tenåra, men han er likevel bekymra for at det er mange som slit med store og vedvarande plager.

– Det vi ser, er at unge som rapporterer om psykiske helseplager, har det ganske ille i livet sitt på mange område. Dei opplever oftare mistrivsel på skulen, meir mobbing, problem i relasjonar til andre og meir press i kvardagen, seier han.

– Urovekkjande

Fleire enn éin av tre unge seier at pandemien har gjort livet vanskelegare, viser ei fersk undersøking utført av Ipsos på vegner av Blå Kors. Meir drikking heime og psykiske plager bidreg til at mange unge gruar seg til jula i år.

Helsedepartementet seier at det er urovekkjande at så mange unge slit med psykiske helseplager.

– Pandemien og strenge smitteverntiltak har ført til ekstra belastningar for mange, og kanskje særleg for unge. Unge har ofra mykje, og vi veit at mange er einsame og saknar å vere saman med vennene sine, seier statssekretær Maria Jahrmann Bjerke (H) til NTB.

Førre veke foreslo regjeringa nær 160 millionar kroner ekstra til sårbare grupper, som mellom anna skal bidra til å ta vare på den psykiske helsa til studentar. Denne veka sende helsestyresmaktene ut ei spørjeundersøking til 55.000 nordmenn rundt om i landet for å kartleggje korleis pandemien har påverka psyken deira.

Koronatiltak tungt for unge

NOVA-forskar Bakken står òg bak ein studie frå i sommar som kasta lys over korleis ungdom i hovudstaden vart påverka av pandemien og tiltaka. Undersøkinga viser at koronarestriksjonane kan ha hatt betydelege negative konsekvensar for ungdommars livskvalitet.

Sidan den gong har Oslo-restriksjonane vorte stramma inn betrakteleg.

– I Oslo er det no forbod mot fritidsaktivitetar, og det trur eg er ganske tungt for mange ungdommar. Det å ikkje kunne treffe vennene sine i korpset eller idrettslaget er tungt, og det same gjeld sosiale avgrensingar, seier Bakken.

Oslo kommune seier at dei er bekymra for dei unge, og at dei derfor i det lengste har prøvd å skjerme ungdom for strenge smitteverntiltak.

– Men når vi får så eintydige råd frå nasjonale og lokale smittevernstyresmakter om å stramme inn for ungdom, så er vi nøydde til å stelle oss til det. Vi strammar inn no, for å unngå ei full nedstenging av skular, noko som vil ha betydeleg større konsekvensar, seier skulebyråd Inga Marte Thorkildsen (SV) til NTB.

(©NPK)

Dei siste tre tiåra har andelen unge som slit med psykiske helseplager, steget jamt. For mange har koronapandemien medført at kvardagen har blitt vanskelegare å takle. Foto: Terje Pedersen / NTB

Koronarestriksjonane kan ha medført betydelege negative konsekvensar for unges livskvalitet, ifølgje ein studie i Tidsskrift for Den norske legeforening. Foto: Ole Berg-Rusten / NTB